فوکر، شرکت هواپیماسازی که برای همیشه خاموش شد
فوکر (Fokker) شرکت هواپیماسازی هلندی بود، که بر روی طراحی، ساخت و تولید هواپیماهای مسافربری کوچک تا متوسط تمرکز داشت. این شرکت در پی ورشکستگی در سال ۱۹۹۶ منحل شد و ساخت هواپیمای فوکر برای همیشه در این سال متوقف گشت.
این شرکت با این که هلندی است اما ابتدا در آلمان تاسیس شد و بعد از پایان جنگ جهانی اول به هلند انتقال داده شد و از آن زمان به بعد دفتر مرکزی این شرکت در آمستردام قرار گرفت. نام این شرکت برگرفته از نام مؤسس آن آنتونی فوکر میباشد. آنتونی فوکر خلبان و مهندس هوافضای هلندی-آمریکاییبود که در سال ۱۹۱۲ شرکت فوکر را تأسیس کرد. وی طراحی چندین مدل از نخستین تولیدات شرکت فوکر را برعهده داشت، که برای نمونه میتوان به فوکر DR-1 اشاره نمود. .
سیاست این شرکت اینگونه بود که بر روی ساخت هواپیماهایی در ابعاد کوچک تا متوسط تمرکز داشته باشد. بیشترین تعداد تولیدات شرکت فوکر، هواپیماهای مسافربری و البته هواگردهای نظامی بود.
شرکت هواپیماسازی «فوکر» ازجمله شرکتهایی هست که به دلیل نقض تحریمهای ایران با جریمه روبرو شد. شرکت هواپیمایی فوکر به اتهام نقض تحریمها ، حدود ۱۰٫۵ میلیون دلار جریمه شده بود. دفتر وزارت بازرگانی صنایع و امنیت آمریکا شرکت فوکر را به ۲۵۳ مورد نقض مفاد تحریمها علیه ایران و سودان و ارسال غیرقانونی تجهیزات هواپیمایی به این کشورها محکوم کرده بود.
معرفی انواع هواپیماهای مسافربری شرکت فوکر
فوکر F27 friendship
هواپیمای مسافربری کوچکی است که شرکت هلندی-آلمانی فوکر میساخت. در مجموع ۷۸۶ فروند از این هواپیما ساخته شد که ۲۰۶ فروند آن را شرکت آمریکایی فیرچایلد ساخت.
۶ اردیبهشت ۱۳۷۱، هواپیمای فوکر-۲۷ نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در نزدیکی ساوه سقوط کرد و ۳۹ سرنشین آن کشته شدند.
فوکر F28 Fellowship
فوکر اف۲۸ فلوشیپ، یک هواپیمای مسافربری است که از سال ۱۹۶۹ روانه بازار شد.
فوکر اف ۲۸ دارای دو موتور توربوفن در انتهای بدنه است. ظرفیت این هواپیما، ۸۵ نفر می باشد.
فوکر 50 و فوکر 60
فوکر ۵۰ ، برمبنای اصلاح و طراحی مجدد هواپیمای بسیار موفق فوکر اف۲۷ فرندشیپ تولید شد . فوکر ۶۰ نمونه ترابری و کشیده تر از فوکر ۵۰ است . فوکر ۶۰ توسط نیروی هوایی سلطنتی هلند (RNAF) استفاده میشود . تولید فوکر ۵۰ در سال ۱۹۹۶ با ورشکستگی این شرکت و تحویل آخرین هواپیما در سال بعد ، به اتمام رسید . در پایان کار شرکت فوکر ، ۲۱۳ فروند فوکر ۵۰ اس تولید شده بود.
فوکر 70
فوکر ۷۰ ، از سال ۱۹۹۴ روانه بازار شد. این هواپیماها مدل کوچکتری از فوکر ۱۰۰ هستند. فوکر ۷۰ دارای دو موتور توربوفن در دو سوی انتهای بدنه است. ظرفیت این مدل هواپیمای فوکر، 80 نفر می باشد
فوکر 100
فوکر ۱۰۰، از سال ۱۹۸۸ روانه بازار شد. این هواپیماها از روی مدل قدیمیتر فوکر اف ۲۸ ساخته شدند. در آغاز این هواپیما توانست بازار هواپیماهای مسافربر کوچک را تسخیر کند اما با ورود بوئینگ ۷۳۷ و ایرباس A۳۱۸ و ایرباس A۳۱۹ به این بازار نتوانست به رقابت ادامه دهد و از سال ۱۹۹۷ دیگر ساخته نشد. در مجموع ۲۸۳ فروند از این هواپیما ساخته شد. فوکر 100، 109 نفر ظرفیت دارد.
ایران ایر با داشتن ۱۶ فروند فوکر ۱۰۰ و آسمان با داشتن ۲۰ فروند یکی از بزرگترین اپراتورهای این هواپیما هستند. بعد از اعمال تحریمها، این هواپیماها، بیشترین تعداد هواگردهای زمینگیرشده در ایران را به موجب کمبود قطعات یدکی، شامل شد و انگلستان از ارائه سرویس به این هواپیماها، خودداری کرد.
کدام ایرلاین های ایرانی، هواپیمای فوکر دارند؟
ایرلاین | نوع هواپیما | تعداد هواپیما |
ایران ایر | فوکر 100 | 16 |
آسمان | فوکر 100 | 20 |
نفت | فوکر 50 فوکر 100 | 4 4 |
کیش ایر | فوکر 50 فوکر 100 | 3 3 |
قشم ایر | فوکر 50 فوکر 100 | 4 4 |